Εισαγωγή στις έννοιες της ψυχικής υγείας

Ας εξετάσουμε ορισμένες θεμελιώδεις έννοιες που σχετίζονται με τον ευαίσθητο τομέα της ψυχικής υγείας, με στόχο να διευκολύνουμε την κατάλληλη επιλογή ειδικού όταν προκύπτει (ή δεν προκύπτει) κάποιο ζήτημα ψυχικής υγείας, αλλά και να συμβάλλουμε στη διευκρίνιση όρων και εννοιών που συχνά προκαλούν σύγχυση.

Ψυχίατρος

Ο ψυχίατρος είναι ο ιατρός που εξειδικεύεται στη διάγνωση και θεραπεία ψυχικών παθήσεων. Έχει ολοκληρώσει σπουδές στην Ιατρική Σχολή (διάρκειας 6 ετών) και έχει μετεκπαιδευτεί για επιπλέον 5 χρόνια στην ειδικότητα της Ψυχιατρικής. Μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής του, αποκτά την Άδεια Άσκησης Επαγγέλματος στην Ψυχιατρική μέσω επιτυχών εξετάσεων που διενεργούνται από την Ιατρική Σχολή, ενώ απαιτείται και σχετική έγκριση από την αρμόδια νομαρχιακή αρχή. Συνολικά, η ελάχιστη διάρκεια εκπαίδευσης για την απόκτηση της ιδιότητας του ψυχιάτρου είναι 11 χρόνια πανεπιστημιακών σπουδών.

Ο ψυχίατρος ασχολείται με τη θεραπεία ασθενειών που συνδέονται με τις προκλήσεις της καθημερινότητας, ανεξάρτητα από το αν η αιτία τους είναι φυσική (βιολογική), ψυχολογική ή κοινωνική. Παραδείγματα τέτοιων καταστάσεων περιλαμβάνουν την κατάθλιψη, τη λεγόμενη «νεύρωση», τις ψυχώσεις, τις ψυχοσωματικές διαταραχές, το στρες (άγχος), την εξάρτηση από το αλκοόλ, καθώς και τα προβλήματα προσαρμογής σε νέες συνθήκες ζωής.

Ο ψυχίατρος χρησιμοποιεί ως βασικά εργαλεία θεραπείας τα φάρμακα (θα αναφερθούμε αναλυτικά στις κατηγορίες τους σε επόμενο άρθρο), την ψυχοθεραπεία ή έναν συνδυασμό αυτών των δύο μεθόδων, προσαρμόζοντας την προσέγγισή του στις ανάγκες του κάθε ασθενούς.

Ψυχοθεραπεία

Η ψυχοθεραπεία είναι μια θεραπευτική διαδικασία που βασίζεται στη λεκτική επικοινωνία μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου, με τα λόγια και τη σχέση τους να αποτελούν τα κύρια εργαλεία της παρέμβασης. Στόχος της είναι να βοηθήσει τον θεραπευόμενο να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του, να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της ζωής, να ανακουφιστεί από ψυχολογικά συμπτώματα, να βελτιώσει την ψυχική του υγεία ή/και να ενισχύσει την κοινωνική του επανένταξη, επιτρέποντάς του να ζήσει μια όσο το δυνατόν πιο ικανοποιητική ζωή.